Η Ασιάτισσα πριγκίπισσα

Αν η Κωνσταντινούπολη είναι η βασιλεύουσα, η Χαλκηδόνα στα ασιατικά παράλια του Βοσπόρου σίγουρα είναι η πριγκίπισσα. Η πόλη, που σήμερα φέρει την ονομασία Καντίκιοϊ, κρατά τους δικούς της ρυθμούς - ανατολίτικους και δυτικότροπους- με μεγαλύτερη αυθεντικότητα απ' ό,τι η Κωνσταντινούπολη που «λαμπυρίζει» ακριβώς απέναντί της. Όπου στρέψεις το βλέμμα ανακαλύπτεις ίχνη του ελληνικού παρελθόντος της, καθώς στις
αρχές του 20ού αιώνα φιλοξενούσε 25.000 ομογενείς. Οι περίλαμπρες ορθόδοξες εκκλησίες και οι περήφανοι -περίπου 500- Έλληνες που ζουν σήμερα στη Χαλκηδόνα συνεχίζουν μία παράδοση αιώνων, στην οποία δεν ταιριάζει η μιζέρια.




«Η ζωή είναι ωραία στη Χαλκηδόνα», λέει η 85χρονη Αναστασία Οζούνογλου και κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει τα λόγια μιας γυναίκας που έζησε τα «Σεπτεμβριανά» του 1955, τα οδυνηρά για την ομογένεια επακόλουθα της εισβολής στην Κύπρο, και παραμένει στον τόπο της.



Τη Χαλκηδόνα την «κυνηγά» πάντα η Ιστορία με την εγκατάσταση των Μεγαρέων. Δημιούργησαν την αποικία τους, τη Χαλκηδόνα, στην ασιατική πλευρά του Βοσπόρου, στην επαρχία της Βιθυνίας, το 865 π.Χ, για να δεχτούν την κριτική ότι ήταν τυφλοί, αφού δεν είδαν το «διαμάντι» που ήταν απέναντί τους, δηλαδή την Κωνσταντινούπολη, την οποία δημιούργησαν αργότερα ως Βυζάντιο. Ο καθηγητής Βασίλειος Σταυρίδης, στο βιβλίο του «Ο καθεδρικός ναός της Αγίας Τριάδος Χαλκηδόνας», περιγράφει το πλαίσιο στο οποίο ήκμασε ο ελληνισμός στην περιοχή. «[...] Το β΄ ήμισυ του 19ου αιώνα και οι πρώτες δεκαετίες του 20ού αποτελούν μία περίοδο ακμής, Αναστάσεως και νοικοκυροσύνης για την ομογένεια... Μία πολυάριθμη, συνεχώς αυξανόμενη, αριθμητικώς και ποιοτικός ομογένεια [...]». Σύμφωνα με την ίδια πηγή, υπάρχουν τρεις εκδοχές για την ονομασία της, την οποία πήρε ή από τον ποταμό Χαλκηδόνα ή από το όνομα του γιου του Ποσειδώνα ή από το μάντη Κάλχαντα.



Πάντως, τη σημερινή – Καντίκιοϊ - την πήρε μετά την άλωση από τον Μωάμεθ τον Πορθητή το Β΄, και σημαίνει «το χωριό του Καδή». Στις αρχές του 20ού αιώνα η μητρόπολη Χαλκηδόνας αριθμούσε 33 κοινότητες, ενώ μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών, το 1923, έμειναν μόλις επτά.



ΜΙΑ ΦΩΝΗ



Μπορεί οι ορδές των Ελλήνων εκδρομέων που φτάνουν κατά χιλιάδες στην Πόλη να μην επισκέπτονται την «Ασιάτισσα πριγκίπισσα» - καθώς δεν περιλαμβάνεται στα τουριστικά πακέτα, αν και απέχει λίγα μόλις χιλιόμετρα και ανήκει στο μητροπολιτικό δήμο της Κωνσταντινούπολης -, όποιος όμως επισκεφτεί τη Χαλκηδόνα δεν μπορεί παρά να εντυπωσιαστεί από την «αναγέννηση» που καταγράφεται στη συντήρηση των εκκλησιών και των κοινοτικών ιδρυμάτων. Και αυτό «πιστώνεται» στην άψογη συνεργασία μεταξύ της μητρόπολης Χαλκηδόνας και των εκπροσώπων των κοινοτήτων.



«Η Χαλκηδόνα δεν είναι πια ούτε ο μικρός συνοικισμός των τελευταίων προ της αλώσεως χρόνων ούτε το άσημο χωριό των μετά την άλωση χρόνων. Πρόκειται για ένα θαυμάσιο προάστιο της Κωνσταντινούπολης, μια ξεχωριστή πολιτεία, πολυάνθρωπη, αστικό κέντρο από τα πολλά της ασιατικής παραλίας του Βοσπόρου. Το χριστιανικό στοιχείο μπορεί να έχει συρρικνωθεί, όμως η τροφός Εκκλησία φροντίζει για τα παιδιά της», επισημαίνει ο μητροπολίτης Χαλκηδόνας Αθανάσιος. Στον καθεδρικό ναό της Αγίας Τριάδας συναντούμε τον Κωνσταντίνο Μουχλίδη και τη σύζυγό του, Ελένη. «Είχαμε την τύχη να μείνουν τα παιδιά μας εδώ, οπότε δεν μπήκαμε ποτέ στο δίλημμα να φύγουμε», λέει ο κ. Κωνσταντίνος. «Όσοι είμαστε εδώ βρισκόμαστε στην εκκλησία και μετά τη λειτουργία κάθε Κυριακή και στις μεγάλες γιορτές», συμπληρώνει η κ. Ελένη, η οποία δραστηριοποιείται και στη φιλόπτωχο οργάνωση των ομογενών.