Ο ρεαλισμός, ωστόσο, φαίνεται να λείπει από τους ηγέτες της ευρωζώνης, συμπληρώνει, εξαπολύοντας δριμύ κατηγορώ στον επικεφαλής της ΕΚΤ, Ζαν Κλοντ Τρισέ, για την πολιτική λιτότητας. Το άρθρο άλλωστε τιτλοφορείται «Οταν η λιτότητα αποτυγχάνει» (When Austerity Fails).
Με αφορμή δε την πρόσφατη απειλή της ΕΚΤ πως θα σταματήσει να δέχεται ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση δανεισμού στις τράπεζες της χώρας αν γίνει αναδιάρθρωση, σημειώνει:
Αν οι ελληνικές τράπεζες καταρρεύσουν, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης, κάτι που πολύ εύκολα μπορεί να προκαλέσει οικονομικά ντόμινο σε όλη την Ευρώπη.
«Τι ακριβώς σκέφτεται η ΕΚΤ;», αναρωτιέται ο κ. Κρούγκμαν, προσθέτοντας:
Εκτιμώ πως απλά δεν θέλει να αντιμετωπίσει την αποτυχία των φαντασιώσεών της για τη λιτότητα. Και αν αυτό ακούγεται απίστευτα χαζό, ποιος είπε ότι η σοφία κυβερνά τον κόσμο;
Ειδικότερα, ο νομπελίστας οικονομολόγος, ξεκινά το άρθρο του κάνοντας μία σύγκριση στη «χαλαρή» οικονομική πολιτική της Fed, που παρά τα εμπόδια, φαίνεται να έχει αποτελέσματα με τη στήριξη της κυβέρνησης και στην «σφιχτή» πολιτική της ΕΚΤ, με τον κ. Τρισέ να εξάρει από την πρώτη στιγμή της κρίσης τη λιτότητα.
Τα δάνεια διάσωσης και οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί, πίστευαν ότι είναι η λύση, σημειώνει, συμπληρώνοντας:
Κάτω από αυτή την πεποίθηση, υπάρχουν οικονομικές φαντασιώσεις και η πίστη σε μία νεράιδα εμπιστοσύνης. Δηλαδή, ότι οι περικοπές των δαπανών, τελικά θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, επειδή η δημοσιονομική αυστηρότητα θα αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στον ιδιωτικό τομέα.
Δυστυχώς, η νεράιδα της εμπιστοσύνης, συνεχίζει να αρνείται να εμφανιστεί. Και έχει προκύψει μία διαφωνία σχετικά με το πώς θα γίνει ο χειρισμός αυτής της μη βολικής πραγματικότητας, που απειλεί να θέσει την Ευρώπη στην αφετηρία μίας νέας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Τι πήγε όμως λάθος στη δημιουργία της ευρωζώνης; Η απάντηση είναι πλέον προφανώς επώδυνη. Οι ελληνικές κυβερνήσεις, δανείζονταν ελάχιστα πιο υψηλά από τη Γερμανία. Σε Ιρλανδία και Ισπανία, ανάλογα έπρατταν οι τράπεζές τους, ενώ στην Πορτογαλία, έγινε κάτι ενδιάμεσο.
Από το 1999 μέχρι το 2007, η ανταγωνιστικότητα έμεινε εκτός γραμμής σε σχέση με τους γείτονές τους. Οι ηγέτες της Ευρωζώνης, τελικά πρόσφεραν έκτακτα δάνεια, με αντάλλαγμα την εφαρμογή άγριων προγραμμάτων λιτότητας, κυρίως επικεντρωμένα σε περικοπή δαπανών.
Οι αντιρρήσεις πως τα προγράμματα αυτά θα προκαλούσαν περισσότερο άμεσο πόνο, δεν εισακούστηκαν.
Η λιτότητα επεκτάθηκε, υπό την πεποίθηση ότι θα βελτίωνε την εμπιστοσύνη των επενδυτών. Επικεφαλής του δόγματος αυτού ήταν ο κ. Τρισέ. Ο ίδιος παρουσίασε τη λιτότητα ως οικονομικό ελιξίριο για τη Μεγάλη Βρετανία και τις ΗΠΑ.
Αλλά τελικά η νεράιδα της εμπιστοσύνης δεν εμφανίστηκε ποτέ. Πλέον είναι ξεκάθαρο ότι η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία δεν μπορούν και δεν θα αποπληρώσουν τα χρέη τους στο όλο. Η Ισπανία μπορεί να τα καταφέρει.
Γι’ αυτό και η Ευρώπη, πρέπει να προετοιμαστεί για αναδιάρθρωση, εξηγεί ο κ. Κρούγκμαν. Ωστόσο, δεν εμφανίζεται αισιόδοξος πως κάτι τέτοιο θα γίνει τελικά:
Από τη μία, γράφει, η Γερμανία ακολουθεί σκληρή γραμμή σχετικά με τις νέες πιστώσεις που σύμφωνα με τον ίδιο χρειάζονται. Από την άλλη η ΕΚΤ, φέρεται λες και θέλει να προκαλέσει μία παγκόσμια κρίση.
Αρχισε να αυξάνει τα επιτόκια παρά την δυσχερή οικονομική θέση ορισμένων κρατών της ευρωζώνης. Επίσης, προειδοποιεί πως δεν θα δέχεται ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση αν γίνει αναδιάρθρωση. Αυτό εν πολλοίς αποτελεί μία δήλωση πως αν η Ελλάδα προσπαθήσει να πετύχει αναδιάρθρωση, θα «τραβήξει την πρίζα» της χορήγησης ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες εξαρτώνται άμεσα από την ΕΚΤ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη χώρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου