«Γιατί η Ελλάδα δεν έχει αποφύγει τη χρεοκοπία»

 Το γιατί η Ελλάδα δεν έχει αποφύγει τη χρεοκοπία, η οποία μπορεί να έχει συνέπειες σε όλη την ευρωζώνη, επισήμαναν σε άρθρα τους η «ΝΥΤ» και το «Der Spiegel», παρουσιάζοντας τα προβληματικά σημεία των διασώσεων που επιχειρούνται.
Συγκεκριμένα, η «NYT» επικεντρώνεται στις διαφωνίες σε επίπεδο ΕΕ για τη λύση που πρέπει να δοθεί και στις οικονομικές
δυσχέρειες που αυτές προκαλούν, ενώ το «Spiegel» εξειδικεύει και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση Παπανδρέου για να εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα.
Τονίζει μάλιστα, πως «οι εταίροι της Ελλάδας στην ευρωζώνη, χάνουν σταδιακά την υπομονή τους με τον πρωθυπουργό, Γιώργο Παπανδρέου και την ομάδα του».
Συνοπτικά, η «ΝΥΤ» αναφέρει πως, καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες προχωρούν σε νέα διάσωση της Ελλάδας, ορισμένοι οικονομολόγοι προειδοποιούν πως περαιτέρω οικονομική στήριξη ελάχιστα μπορεί να περιορίσει τα προβλήματα της χώρας και πιθανό να μην αποτρέψει μία χρεοκοπία, που μπορεί να έχει συνέπειες στην ευρωζώνη.
Ακόμη και αν με νέα δάνεια η Ελλάδα ξεφύγει από τον άμεσο κίνδυνο, η ΕΕ ίσως χρειαστεί να παρέχει πάλι χρήματα τα επόμενα χρόνια, αν η ελληνική οικονομία δεν ανακάμψει. Οπως λένε οι αναλυτές, ο «ευρωπαϊκός πληθυσμός» της Γερμανίας ή της Φινλανδίας, δεν είναι έτοιμος να δεχτεί να δίνει χρήματα, ες αεί για να σωθεί ο Ευρωπαίος Ελληνας.
Παράλληλα, έγραψε η «ΝΥΤ», μία ήπια αναδιάρθρωση ίσως θα μπορούσε να δώσει μία «ανάσα» στη μείωση του ελληνικού χρέους, σύμφωνα με τη Γερμανία. Ομως η ΕΚΤ, υπό τις απειλές και των οίκων αξιολόγησης, προειδοποιεί πως κάτι τέτοιο θα είχε καταστροφικές συνέπειες για το ίδιο το ευρώ.
Αλλωστε, ήδη δημιουργείται χάσμα, όχι μόνο μεταξύ βόρειων και νότιων ευρωπαϊκών χωρών, αλλά και μεταξύ των τελευταίων, με Ισπανία και Ιταλία να καλούν την Ελλάδα να προχωρήσει άμεσα σε επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων και των αποκρατικοποιήσεων.
«Der Spiegel»
Πέρα από τις ευρωπαϊκές διαφωνίες, το γερμανικό περιοδικό «Spiegel», σε άρθρο υπό τον τίτλο «Η Ελλάδα πίσω στο χείλος του γκρεμού» δίνει μία σαφή εικόνα στο τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στη χώρα, κάνοντας προβληματική τη διάσωσή της:
Την ώρα που η Οικονομία συρρικνώνεται και το σχέδιο αποκρατικοποιήσεων παραμένει ψευδαίσθηση, η ΕΕ ετοιμάζει νέα δάνεια για την Ελλάδα, που μπορεί να φτάσουν πάνω από 100 δισ. ευρώ.
Στο μεταξύ, στην Ακρόπολη, προς τέρψη των τουριστών, το ωράριο διευρύνθηκε, αλλά για να γίνει αυτό, προσλήφθηκαν επιπλέον υπάλληλοι. Κάτι που ήταν αυτονόητο για την ελληνική κυβέρνηση. Οπως δεν είναι το ίδιο αποδεκτό από την τρόικα, οι οποίοι έχουν διαφορετική άποψη, όσον αφορά στην περικοπή δαπανών.
Από το περσινό δάνειο διάσωσης των 110 δισ. ευρώ η κυβέρνηση προσπάθησε με δραστικά μέτρα να μειώσει τα χρέη της χώρας που ανέρχονται σε 330 δισ. ευρώ, αλλά και το έλλειμμα, με αύξηση των εσόδων και μείωση της σπατάλης.
Αυτά όμως στη θεωρία, καθώς μόνο στην πράξη δημοσιονομική προσαρμογή δεν γίνεται. Να τι γίνεται: Ο ΟΣΕ, για παράδειγμα, αναμενόταν να μειώσει το ετήσιο έλλειμμά του των 1-2 δισ. ευρώ με περικοπές σε 1.800 θέσεις εργασίας από τις συνολικά 5.800. Καθώς όμως είναι μία ακόμη κρατική επιχείρηση, οι εργαζόμενοι αυτοί δεν απολύθηκαν, αλλά μεταφέρθηκαν σε άλλες δημόσιες θέσεις, έστω και με μείωση μισθού.
Οι εταίροι της Ελλάδας στην ευρωζώνη, χάνουν σταδιακά την υπομονή τους με τον πρωθυπουργό, Γιώργο Παπανδρέου και την ομάδα του. Ενα χρόνο μετά την αρχική διάσωση, η Ελλάδα έχει απελπισμένα αποτύχει να εφαρμόσει το Μνημόνιο και οι πιστωτές της, αναρωτιούνται για την ικανότητα της κυβέρνησης να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, ενώ η Οικονομία συρρικνώθηκε βαθιά και τα έσοδα δεν αυξάνονται.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η Ελλάδα χρειάζεται περισσότερα χρήματα. Η τρόικα στην τελευταία της αξιολόγηση ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκή, για να λάβει τελικά την 5η δόση και να αποφύγει τη χρεοκοπία τον Ιούλιο. Η προϋπόθεση όμως, όπως και για να λάβει τα νέα δάνεια, είναι η Ελλάδα να προχωρήσει σε εξαιρετικά σκληρές θυσίες.
Ωστόσο, ο ελληνικός λαός γίνεται ανησυχητικά έξαλλος με τους πιστωτές του στην ΕΕ και την Ουάσιγκτον (ΔΝΤ) και τέτοιες θυσίες είναι μάλλον μη ρεαλιστικές πλέον. Οι πολιτικοί δέχονται επιθέσεις όταν εμφανίζονται δημόσια.
Τα νέα δάνεια, από την άλλη, απλά θα δώσουν λίγο χρόνο ακόμη στην Ελλάδα, με την ελπίδα ότι θα καταφέρει να βάλει σε τάξη τα δημοσιονομικά της.
Στη συνεδρίαση της Βιέννης, που έγινε για να αξιολογηθεί η πορεία της ελληνικής Οικονομίας και να ετοιμαστεί μία πρόταση για το Eurogroup στις 20 Ιουνίου, υπήρξε σύγχυση. Από την πλευρά του, ο Γερμανός υφυπουργός Οικονομικών, Γιοργκ Ασμουσεν, είπε πως η Γερμανία μπορεί να συνεισφέρει σε ένα νέο πρόγραμμα στήριξης μόνο αν και οι ιδιώτες επενδυτές φέρουν μερίδιο.
Το δίλλημα που έθεσε, μεταφέροντας εντολή του Γερμανού υπουργού Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ήταν πως χωρίς τους ιδιώτες, δεν θα υπήρχε έγκριση από το γερμανικό Κοινοβούλιο. Χωρίς αυτή, δεν θα υπήρχε νέα διάσωση για την Ελλάδα και θα χρεοκοπούσε.
Η προσφορά νέων δανείων στη χώρα, τα οποία μπορεί να μην καταφέρει να αποπληρώσει έχει νόημα; Είναι ένα ερώτημα που οι πολιτικοί προτιμούν να μην το απαντήσουν. Και αυτό, καθώς η εναλλακτική και οι συνέπειές της μία άτακτη αναδιάρθρωση χρέους ή ακόμη και επιστροφή στη δραχμή- μοιάζει ακόμη πιο «τρομακτική».
Υπάρχουν όμως κλιμακούμενες αμφιβολίες για το αν καταφέρει τελικά η Ελλάδα να εξυγιάνει τα δημοσιονομικά με τη λιτότητα μόνο και αν τελικά η «θεραπεία» αυτή θα βοηθήσει ή θα κάνει την κατάσταση χειρότερη. Και η επιστροφή της Οικονομίας σε ανάπτυξη, παραμένει κρίσιμη.
Η χώρα, σε γενικές γραμμές παραμένει στο χείλος του γκρεμού. Η αίσθηση πως όλες οι θυσίες έγιναν για το τίποτα, αυξάνεται, όπως δήλωσε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, Δημήτρης Δασκαλόπουλος.
Ο ίδιος, είπε πως η κυβέρνηση δεν έκανε ό,τι θα μπορούσε. Κυρίως όσον αφορά στην πάταξη της κρατικής γραφειοκρατίας. Ο κ. Δασκαλόπουλος, με αυτά τα λόγια έκανε άμεση επίθεση ανέφερε το «Spiegel»- σε ηγέτες συνδικαλιστών, όπως ο πρόεδρος των εργαζομένων στη ΔΕΗ, Νίκος Φωτόπουλος. Πρόκειται για έναν 48χρονο, πρώην Τροτσκιστή και μέλος του ΠΑΣΟΚ για 33 χρόνια. Ο κ. Φωτόπουλος, του οποίου το γραφείο κοσμούν αφίσες του Τσε Γκεβάρα, του Καρλ Μαρξ και του Λέον Τρότσκι απάντησε: «Δεν τρώμε με χρυσά κουτάλια».
Από το 1999, το συνδικάτο της ΔΕΗ έχει λάβει 31,3 εκατ. ευρώ σε άμεση ή έμμεση χρηματοδότηση από τους εργαζόμενους. Οι εταιρείες σαν τη ΔΕΗ ή τα Ελληνικά Πετρέλαια, που εν μέρει ανήκουν στο Δημόσιο, θεωρούνται εργασιακός παράδεισος. Οι σχεδόν 2.500 υπάλληλοι των ΕΛΠΕ, λαμβάνουν 17,8 μισθούς το χρόνο και το ετήσιο ύψος αυτών ακόμη και για τους πορτιέρηδες ή τους οδηγούς ανέρχονται στις 90.000 ευρώ.
Πολλοί Ελληνες εξοργίζονται για την ειδική μεταχείριση δημοσίων υπαλλήλων, εν μέσω λιτότητας, που ο υπόλοιπος πληθυσμός υποφέρει. Περισσότερες από 200.000 θέσεις εργασίας χάθηκαν μόνο τον περασμένο χρόνο. Ξαφνικά, πολίτες μεσαίας τάξης, βρέθηκαν να περιμένουν ένα πιάτο φαγητό σε συσσίτια. Πλήθος κόσμου μετακομίζει από την πρωτεύουσα, σε μέρη όπου μπορεί να ζήσει φθηνότερα ή για να δουλέψει σε χωράφια συγγενών του.
Επιπλέον, όλο και περισσότεροι καταφεύγουν στις καταθέσεις τους, είτε για να πληρώσουν τα τρέχοντα έξοδα, είτε για να μεταφέρουν τα χρήματά τους σε πιο ασφαλές μέρος από τις τράπεζες σε περίπτωση που η χώρα επιστρέψει στη δραχμή. Οι καταθέσεις στις τράπεζες έχουν μειωθεί κατά 31 δισ. ευρώ από τις αρχές του 2010.
Η κυβέρνηση Παπανδρέου, πάντως, αποκλείει το ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ. Στηρίζεται σε νέα δάνεια από την ΕΕ, πιο σκληρά μέτρα λιτότητας και ένα σχέδιο αποκρατικοποιήσεων που μοιάζει επιεικώς εκτός πραγματικότητας, εξαιτίας των νομικών και των γραφειοκρατικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει.
Υπάρχουν ήδη καθυστερήσεις άλλωστε στην καταγραφή της δημόσιας περιουσίας, ενώ τα συνδικάτα αντιτίθενται με κάθε μέσο στις ιδιωτικοποιήσεις. Το να γίνουν τα ακίνητα ρευστό, το καταδεικνύει και η αδυναμία επενδυτών από το Κατάρ να εξασφαλίσουν το πρώην αεροδρόμιο του Ελληνικού, που αποτιμάται σε 6 δισ. ευρώ, για πολύχρονη χρήση. Πολίτες της περιοχής αντιδρούν και θέλουν πάρκο εκεί και όχι εμπορικά κέντρα. Κάτι ανάλογο συμβαίνει με τα περισσότερα κρατικά ακίνητα, με αποτέλεσμα κτίρια και υποδομές που χρησιμοποιήθηκαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 πλέον να γίνονται ερείπια.
Ανάλογες αντιδράσεις με την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ, συναντά η κυβέρνηση και σε αντίστοιχο σχέδιο για τον ΟΤΕ, με απεργιακές κινητοποιήσεις στο όνομα της προστασίας των δικαιωμάτων των Ελλήνων πολιτών. Για την Deutsche Telekom, η επένδυση της αγοράς του 30% του Οργανισμού, ήταν μόνο πρόβλημα. Η γενικότερη εμπειρία των ξένων επενδυτών στην Ελλάδα δεν αποτελεί ατού για τη χώρα. Ακόμη και η ίδια η κυβέρνηση δεν έχει την καλύτερη φήμη όταν πρέπει να πληρώσει. Χρωστά, για παράδειγμα, εκατοντάδες ευρώ σε φαρμακευτικές εταιρείες.
Μόνο τυχαίο δεν είναι, λοιπόν, που ακόμη και αισιόδοξοι αναλυτές, επισημαίνουν πως ακόμη και αν η Ελλάδα πιάσει τους στόχους για το έλλειμμα, επιβάλλοντας λιτότητα, το χρέος μέχρι το 2020 θα είναι διπλάσιο από το ΑΕΠ της χώρας και ως αποτέλεσμα η χρεοκοπία θα είναι «εγγυημένη», κατέληγε το «Spiegel».