Οι αναφορές του Foreign Office για τον Ανδρέα

Τις απόψεις της βρετανικής διπλωματίας για τον Ανδρέα Παπανδρέου καταγράφουν τα εμπιστευτικά έγγραφα του Foreign Office από το1980 που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα. Το Λονδίνο φαίνεται ότι είχε προβλέψει την ανάρρηση του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία και επιθυμούσε τη δημιουργία διαύλων επικοινωνίας με τον μετέπειτα πρωθυπουργό της Ελλάδας.
Στις εμπιστευτικές
αναφορές -που δημοσιεύονται τριάντα χρόνια μετά τη σύνταξή τους- γίνεται αναφορά τόσο στον τότε πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Καραμανλή, όσο και στον Χ. Φλωράκη.
Γεγονός για το οποίο υπάρχει μεγάλη αλληλογραφία μεταξύ της βρετανικής πρεσβείας στην Αθήνα και του Foreign Office ήταν η επίσκεψη στο Λονδίνο τού Ανδρέα Παπανδρέου, ως αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Όπως αναφέρεται σε εμπιστευτική έκθεση, ο τότε Βρετανός πρέσβης στην Αθήνα, Ιαν Σάδερλαντ, είχε εισηγηθεί στο Foreign Office να προσκληθεί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στο Λονδίνο, «προκειμένου, εν όψει των εκλογών, να δημιουργηθούν γέφυρες με το ΠΑΣΟΚ και με την βοήθεια του βρετανικού εργατικού κόμματος».
Ο πρέσβης Σάδερλαντ έγραφε σε επιστολή του «εισηγούμαι και με τη σύμφωνη γνώμη του Εργατικού κόμματος, να προσκληθεί ο Ανδρέας Παπανδρέου στο Λονδίνο, με έναν ή δύο συνεργάτες του, το Φθινόπωρο. Η πρόσκληση να γίνει από το Κεντρικό Γραφείο Πληροφοριών. Οι προοπτικές του ΠΑΣΟΚ για τις προσεχείς εκλογές έχουν βελτιωθεί, αλλά ακόμα οι πιθανότητες να κερδίσει τις εκλογές είναι εναντίον του, λιγότερες από το 50%. Γι αυτό ακριβώς ο Ανδρέας Παπανδρέου πασχίζει να αποβάλει το προφίλ του ανεύθυνου Μαρξιστή, προκειμένου να κερδίσει ψήφους από το κέντρο. Έχει εκφράσει την πρόθεση να συνεργαστεί με το σοσιαλιστικό γκρουπ στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο».
Η επίσκεψη του Ανδρέα Παπανδρέου στο Λονδίνο πραγματοποιήθηκε το τελευταίο δεκαήμερο του Νοεμβρίου του 1980, οι Βρετανοί διπλωμάτες την χαρακτήρισαν «ντε λουξ», δηλαδή πολύ επιτυχή, και από την πλευρά του ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ δήλωσε στον πρέσβη στην Αθήνα, κατά τη διάρκεια γεύματος, ότι ήταν «πολύ ευχαριστημένος από την επίσκεψη του στο Λονδίνο και ιδιαίτερα για την ειλικρίνεια, που είχαν οι συνομιλίες εκεί».
Στη βρετανική πρωτεύουσα ο Ανδρέας Παπανδρέου συναντήθηκε με την πρωθυπουργό Μάργκαρετ Θάτσερ και με στελέχη του Εργατικού Κόμματος, και έδωσε διάλεξη στη γεμάτη αίθουσα του Τσάταμ Χάουζ, στο βασιλικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων.
Τον Σεπτέμβριο του 1980 επισκέφθηκε την Αθήνα η Βρετανή πρωθυπουργός. Όπως αποκαλύπτουν εμπιστευτικά έγγραφα, η ατζέντα της βασικά ήταν να κλείσει εμπορικές συμφωνίες για λογαριασμό βρετανικών εταιρειών. Το ενδιαφέρον της ήταν η αναβάθμιση των ελληνικών σιδηροδρόμων, η οργάνωση πανεπιστημιακών νοσοκομείων στην Ελλάδα, η κατασκευή συγκροτήματος ενέργειας με λιγνίτη, το συγκρότημα πετροχημικών στο Μεσολόγγι, η πώληση στην Ελλάδα αμυντικών συστημάτων, όπως πυραύλου Ράπιερ, τανκς Βίκερς και φρεγάτες.
Άλλο εμπιστευτικό έγγραφο της βρετανικής πρεσβείας στην Αθήνα αναφέρεται στη συνάντηση του Βρετανού διπλωμάτη Λιούελιν Σμιθ με τον γγ του ΚΚΕ Χαρίλαο Φλωράκη. Ο Βρετανός πρέσβης τον χαρακτηρίζει «ήρεμο» και «επαγγελματία» και αναφέρει στην έκθεσή του, ότι τον ρώτησε για το ενδεχόμενο συνεργασίας του ΚΚΕ με το ΠΑΣΟΚ.
Ο Χαρίλαος Φλωράκης απέκλεισε να γίνει αυτό προεκλογικά, αλλά πρόσθεσε ότι το ΚΚΕ δεν έχει πρόβλημα με τις θέσεις του Ανδρέα Παπανδρέου για τα θέματα της ΕΟΚ - να γίνει δημοψήφισμα - του ΝΑΤΟ και των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα.